Տոնավաճառի «քցողները»
Ռուսական Նիժնի Նովգորոդի տոնավաճառի պատմությունն այնքան հին է, որ դրան մանրամասնորեն անդրադառնալն անիմաստ է: Ասեմ միայն, որ այն գործել է XVI դարից, սկզբում գտնվել է Սուրբ Մակարի մենաստանի շրջակայքում, ապա տեղափոխվել քաղաքի մոտ: Այդտեղ կային ավելի քան 3000 փայտաշեն կրպակներ, որտեղ իրենց ապրանքներն էին վաճառում ինչպես Ռուսաստանի տարբեր ծայրերից եկած առևտրականները, այնպես էլ արտասահմանցիները: Տոնավաճառը տեղի էր ունենում հուլիսի վերջից մինչև օգոստոսի սկիզբ, իսկ XVIII դ. այստեղ բերված ապրանքների հավաքական գինը կազմեց 30 մլն ռուբլի:
XVII դարից սկսած արտասահմանցիների թվում էին նաև հայերը, ավելի ստույգ` նորջուղայեցի վաճառականները, որոնց Աստրախան-Մոսկվա-Արխանգելսկ երթուղու վրա էր գտնվում Մակարևյան տոնավաճառը: Նրանց ներկայությունը մշտական էր, դարատև, և դրա ապացույցն այն է, որ 1828 թ. կառուցեցին եկեղեցի:
XIX դարավերջին երկաթուղու, ճանապարհային ցանցի զարգացման, առևտրային նոր կենտրոնների առաջացման պատճառով տոնավաճառը թեպետ կորցրեց նախկին նշանակությունը, բայց ավանդույթի ուժով դեռ շարունակում էր գործել:
Ահա այդ ժամանակ ի հայտ եկավ «քցողների» դասը, որի բացահայտ առաջատարները հրեաներն էին: Սակայն հայերն էլ որոշեցին հրեաներից հետ չմնալ և ընդօրինակել այդ հոռի արհեստը:
Ինչպե՞ս էր «քցումը» կատարվում: Կանխիկ փողով մեծաքանակ առևտուրը հազվադեպ երևույթ էր, սովորաբար արվում էր պարտամուրհակներով, որտեղ նշվում էին պարտապանի անուն-ազգանունը, գումարի չափը և վճարման ժամկետը: Եվ ահա ոմն Պողոսյան կամ Հարությունյան մուրհակը տալիս էր, ապրանքը վերցնում ու գնում Պարսկաստան: Այստեղ Պողոսյանը դառնում էր Պետրոսյան, Հարությունյանը` Հայրապետյան, ու` գնա-գտիր… Լավագույն դեպքում ապրանքատերը հետ էր ստանում տված գումարի 20-30 %-ը:
…Այսօր Նիժնի Նովգորոդում բնակվում է շուրջ 15 հազար հայ: 2013 թ. նրանք կառուցեցին Սբ Ամենափրկիչ եկեղեցին:
Խաչատուր ԴԱԴԱՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
Ի՞նչ կապ ունի Հայաստանը Աբրահամյան համաձայնագրի հետ
Հայաստանն ու Ադրբեջանը կարող են միանալ Աբրահամյան խաղաղության համաձայնագրերին՝ասում է Թրամփի հրեա խորհրդական Ուիթքոֆը:
Աբրահամյան համաձայնագրի նպատակը Իսրայելի ու արաբական երկրների միջև հարաբերությունները կարգավորելու ծրագիր էր, առայժմ ծրագրին միացել են ԱՄԷ-ն, Բահրեյնը և Մարոկոն: Երեկ Սաուդյան Արաբիայում Թարմփին կրկին հասկացրին, որ...
